Ən yaxşı köp dərmanı
Bağırsaq qazı nədir?
Həzm sisteminin normal fəaliyyəti zamanı qazın əmələ gəlməsi normaldır. Lakin bu qazı bədəndən çıxarmaq mümkün olmadıqda ağrıya səbəb olur. Qaz bağırsaqlarda həmişə mövcud olan həzm məhsuludur, lakin onun miqdarı zaman-zaman dəyişir. Bağırsaqdakı bu qaz qidaların həzm edilməsi, yemək zamanı istehlak edilən hava və ya tüpürcəyi udma nəticəsində yarana bilər. Dik oturmuş vəziyyətdə udulan hava çölə çıxmağa meylli olsa da, uzanmaq və ya əyilmək kimi vəziyyətlərdə mədədə ilişib narahatlığa səbəb olur. Mədədə udulmuş bu hava həzm nəticəsində əmələ gələn qazla birləşərək bağırsaqlara çatır. Bu qaz bağırsaqlardan xaric edilə bilmədikdə miqdarı artır və sıxılma hissi yaradır.
Əgər yemək yeyərkən və ya çeynəyərkən udulmuş hava həzm sisteminin işi zamanı bədəndən xaric edilə bilmirsə, bağırsaqda qaz əmələ gələ bilər. Həddindən artıq qaz bağırsaq qazı və ya qaz tutulması kimi tanınan və ağrı ilə müşayiət olunan bir problemə səbəb olur. Bədəndə sıxışan qazlar sosial mühitlərdə sosial təzyiq səbəbindən xaric oluna bilmir və yığılaraq kramplara səbəb olur. Bədəndə qaz miqdarının artması ağrı və kramp problemlərinə səbəb olur və xoşagəlməz hisslər verir. Ümumiyyətlə yemək vərdişlərinə görə inkişaf edən bir vəziyyət olan bağırsaq qazı bəzi hallarda tibbi pozğunluqlardan da qaynaqlana bilər. Bu vəziyyətdə, narahatlığı aradan qaldırmaq üçün onun səbəbi hərtərəfli araşdırılmalıdır.
Bağırsaq qazı çox yaygın bir vəziyyətdir və adi yemək vərdişlərindən qaynaqlandığı kimi, bir çox xəstəliyin əlaməti ola bilər. Bağırsaq qazına səbəb olan əsas amillər bunlardır:
Udulmuş hava: Yemək yeyərkən havanı udmaq normaldır. Tez yemək və ya yeməyi daha az çeynəmək daha çox havanın udulmasına və buna görə də bağırsaqlarda daha çox qaz toplanmasına səbəb olur. Bundan əlavə, siqaret çəkmək, qazlı içkilərdən istifadə etmək və saqqız çeynəmək lazım olduğundan daha çox havanın udulmasına səbəb ola bilər.
Udulmuş hava bir müddət mədədə qala bilər və xaric olur. Şişkinlik adətən qalın və ya nazik bağırsaqda hava sıxıldığı zaman baş verir. Bağırsaqlara keçən qaz qaz əmələ gətirərək yoğun bağırsaq vasitəsilə bədəndən çıxarılır. Normal bir insan gündə 12-25 dəfə qaz çıxarır və günün gec saatlarında bağırsaqlarda daha çox qaz ola bilər. Mədə və bağırsaq qazlarını aradan qaldırmaq üçün insanın edə biləcəyi faydalı hərəkətlər var. Ediləcək ilk şey bağırsaqlarda qazı hərəkət etdirmək üçün hərəkət etməkdir (6). Yüngül gəzintiyə çıxmaq qazı hərəkət etdirməyə və onu xaric etməyə kömək edə bilər. Eyni zamanda ağrının hiss olunduğu yerə masaj etmək və ya uzanmış vəziyyətdə ayaqları düz uzatmaq və qarına doğru çəkmə hərəkətini təkrarlamaq qazın çıxmasına kömək edə bilər. Eyni zamanda, spazmolitik xüsusiyyətlərə malik çayların qəbulu da bağırsaq qazının atılmasını asanlaşdıra bilər. Başqa bir üsul qarın üzərinə isti kompres tətbiq etməkdir. Mədə və bağırsaqlara tətbiq olunan istilik qazın çıxarılmasına və rahatlamasına kömək edə bilər.
İltihablı bağırsaq sindromu: Qıcıqlanan bağırsaq sindromu olaraq da bilinən bu xəstəlik bağırsaq hərəkətlərindəki dəyişikliklər səbəbiylə ağrı və narahatlıq hissi ilə xarakterizə olunur. Qarında həddindən artıq qaz yığılmasına səbəb olan bu sindromda şişkinlik və ağrı kimi simptomların yanında ishal, qəbizlik, ürəkbulanma və bel ağrıları da meydana gələ bilər. Səbəbi tam bilinməyən bir xəstəlik olan İBS-də qidalanma vərdişləri nəzərə alınmalıdır.
Bağırsaq Bakteriya Florası: Həzm sisteminin düzgün işləməsi və ağızdan udulan havanın normal şəkildə xaric olması üçün bağırsaqdakı faydalı bakteriya florasında heç bir pozulma olmamalıdır. Bağırsaqda hər hansı bir səbəbdən zərərli bakteriyalar əmələ gələrsə, istehlak edilən qidanın həzmi ləngiyir və qaz əmələ gəlməsi baş verir.
Gastroezofageal Reflux: Bu xəstəlikdə mədə turşusu qida borusuna geri sızır və mədə yanmasına səbəb olur. Bundan əlavə, bağırsaqda qaz meydana gəlməsi də bu xəstəliklə xarakterizə olunur.
Çölyak xəstəliyi: Çölyak xəstəliyi özü istehlakının qarşısını alır. Bu xəstəlikdən əziyyət çəkən insanlar tərkibində özü olan qidalardan istifadə etdikdə bağırsaq hüceyrələri zədələnir və həzm ləngiyir. Bu vəziyyətdə qaz meydana gəlməsinə səbəb olur.
Qidaya qarşı dözümsüzlük: Bəzi insanlar üçün müəyyən qida qruplarını həzm etmək çətindir. Misal üçün: tərkibində laktoza, fruktoza və qlüten olan qidalar bağırsaqlarda və həzm sistemində problemlər yarada bilər. Müxtəlif qida qruplarını həzm edə bilməyən insanlar bu qidaları qəbul etməməlidirlər. Əks halda ishal, qəbizlik, qaz və ağrı kimi xoşagəlməz hallar yarana bilər.
Bəslənmə şəkli:
Bəzi qidaları qəbul etmək daha çox qaz istehsalına səbəb olur, çünki həzm etmək daha çətindir. Xüsusilə insanlarda laktoza dözümsüzlüyü kimi qida dözümsüzlüyü varsa, qaz meydana gəlməsi daha tez-tez baş verir. Çünki orqanizm tərəfindən qəbul edilə bilməyən qidaların həzm olunması üçün daha çox səy tələb olunur. Bu səy nəticəsində qaz əmələ gəlməsində də artım müşahidə olunur. Normaldan daha çox qaza səbəb olan qidalar bunlardır:
- Meyvələr və şirələr (xüsusilə fruktoza qarşı dözümsüzlük halında)
- Qazlı içkilər
- Bütün taxıllar
- Yaşıl yarpaqlı tərəvəzlər (roka, ispanaq və s.)
- Süd məhsulları
- Əlavə lifli qidalar
- Brokoli
- Kələm
- Quru lobya
- Soğan
- Sarımsaq
- Kələm
- Noxud
Köpün müalicəsi üçün müxtəlif üsullar mövcuddur. Bu üsullar qazın sıxılma dərəcəsindən asılı olaraq dəyişir. Əgər kimsə davamlı olaraq qaz sıxışması yaşayırsa, həkim tərəfindən dərmanlar təyin edilə bilər və ya yeni bir qidalanma proqramı qəbul edilə bilər.
Bir insanda meteorizmə həzm edilməsi çətin olan qidaların yaratdığı həddindən artıq qaz ola bilər. Buna görə də, bu qidaları pəhrizdən çıxarmaq və ya azaltmaq qaz əmələ gəlməsini azaldır və tıxanmanın qarşısını alır. Qaz əmələ gəlməsini artıra biləcəyi üçün bir müddət süd və süd məhsulları, tam taxıllar, tatlandırıcılar və ya quru paxlalılar istehlak etməkdən çəkinmək faydalı ola bilər. Lakin qidaları müvəqqəti olaraq diyetdən çıxarmaq üçün ilk növbədə həmin şəxsin qidaya qarşı dözümsüzlüyünün olmaması təmin edilməlidir. İnsanda qida dözümsüzlüyü varsa, o qidalar pəhrizdən tamamilə çıxarılmalıdır. Eyni zamanda bağırsaqlarda bakteriyaların tarazlığı da qaz əmələ gəlməsində rol oynayır. Zərərli bakteriyaların sayının artmasının qarşısını almaq üçün diyetə probiyotik qidalar əlavə etməklə bağırsaq mikrobiotası tarazlaşdırıla bilər.
Məşq edin
Passiv həyat sürmək bir çox orqanlara təsir etməklə bərabərbağırsaqlara da öz mənfi təsirini göstərir. Fiziki məşq qazın bağırsaqlardan keçməsinə və xaricə çıxmasına kömək edə bilər. Xüsusilə yoga mövqeləri rahatlamağa kömək edə bilər. Qarın masajı fiziki məşqlə birlikdə qazın çıxarılması üçün də təsirli bir üsuldur. Ancaq bu fiziki məşqlər səhv yerinə yetirildikdə, daha çox qaz sıxılmasına səbəb ola bilər, buna görə də bir mütəxəssislə məsləhətləşməlisiniz.
Ev şəraitində tətbiq edə biləcəyiniz sadə üsullarla şişkinlik, ağrı kimi qaz sıxışması əlamətlərini aradan qaldıra bilərsiniz. Köp ağrısını necə aradan qaldırmaq olar? Bəzi təbii vasitələr bu problemin aradan qalxmasına kömək edə bilər:
Cirə
Cirə qaza səbəb olduğu bilinən paxlalı yeməklərdə tez-tez istifadə edilən ədviyyatdır.
Bu ədviyyatın qaz problemlərinə çox təsirli olduğunu sınanılmışdır.
Qaz probleminiz varsa, yeməklərinizə cirə əlavə edə və ya cirə çayı içə bilərsiniz.
Hətta bir stəkan südə zirə əlavə edib istehlak edə bilərsiniz.
Şüyüd
Şüyüd həm də həzm problemlərinə yaxşı təsir edən bitkidir.
Bağırsaqda yığılan qazları asanlıqla xaric etməyə kömək edir.
Şüyüd toxumunu ağzınızda çeynəyə və ya çay dəmləyib içə bilərsiniz.
Zəncəfil
Zəncəfil təbii ağrıkəsicidir və qazın yaratdığı ağrıları çox qısa müddətdə aradan qaldırır.
Ancaq zəncəfilin bu təsirindən faydalana bilmək ondan düzgün miqdarda istifadə etməkdən asılıdır. Həddindən artıq istifadə mənfi təsirlərə və daha çox ağrıya səbəb ola bilər.
Zəncəfilin ideal ölçüsü 1 çay qaşığıdır. İstəyirsinizsə, yeməklərinizə ədviyyat kimi əlavə edə və ya çay kimi dəmləyib içə bilərsiniz.
Sirkə
Müalicəvi təsiri ilə tanınan sirkə mədə və bağırsaq problemləri üçün tez-tez istifadə edilən qidalardan biridir.
Alma sirkəsi xüsusilə qaz problemləri üçün tövsiyə olunur.
Əgər belə problemdən əziyyət çəkirsinizsə, bir stəkan içməli suya bir xörək qaşığı sirkə əlavə edib içə bilərsiniz.
Sirkəli su qaz tıxacları problemini çox qısa müddətdə həll edir. Beləliklə, şişlik və ağrı kimi simptomlar aradan qalxır.
Soda
Soda bədəni qələviləşdirməyə kömək edir.
Bədənin qələviliyi qaz ağrılarını aradan qaldırır.
Buna görə də, qaz tıxanmasını aradan qaldırmaq üçün sodadan istifadə edə bilərsiniz.
Bunun üçün bir stəkan ilıq içməli suya bir çay qaşığı soda əlavə edib içmək kifayətdir.
Köp olan hallarında bol su istehlakı həzmi asanlaşdırdığı üçün qaz ağrısını aradan qaldırmağa kömək edir.
Qaz ağrısı əlamətləri başlayan kimi çobanyastığı çayı və nanə çayının istifadəsi mədə və bağırsaqları sakitləşdirir. Gündə bir və ya iki dəfə çobanyastığı çayı və ya nanə çayı içmək qaz ağrısından yaranan krampları aradan qaldırır.
Stress bağırsaq hərəkətlərini yavaşlada bilər. Ona görə də mümkün qədər stresi həyatınızdan çıxarmaq lazımdır.
Əksər hallarda qarın boşluğunda ara-sıra şişkinlik və qaz əmələ gəlməsi tibbi yardım tələb etmir.Ev şəraitində hərəkət və rahatlaşdırıcı məhsullar qəfil qaz əmələ gəlməsinə kömək edə bilsə də, təkrarlanan hallarda vəziyyətin qiymətləndirilməsi və yemək vərdişlərindəki dəyişikliklər vəziyyəti yaxşılaşdırmağa kömək edə bilər. Bununla belə, simptomların tezliyi, yeri və ya şiddəti artarsa və ya kilo itkisi, ishal, qusma, ürək yanması, qanlı nəcis şikayətləri ilə müşayiət olunursa, mütəxəssis həkimə müraciət edilməlidir.