Çəpər  əyriliyi nədir? Çəpər əyriliyinin çarəsi.

Burunda sümük və qığırdaqdan ibarət bir quruluş var. Bu quruluşa çəpər deyilir. Bu quruluş burnu boşluqlara ayırır. Çəpər əyriliyinə burun əyriliyi deyilir. Burun əyriliyi burundakı hava axınına mane olaraq problem yarada bilər. Burun sümüyünün əyriliyi adətən anadangəlmə olur, lakin burun travması və ya cərrahi müdaxilələr nəticəsində də baş verə bilər. Onun müalicəsi burun əməliyyatı ilə həyata keçirilir.

Burun sümüyü burun körpüsünü meydana gətirən kiçik düz sümükdür. Burun sümüyünün əyriliyi zamanı çəpər burulmuş və bucaqlı olur. Buna görə də burnun həm görünüşü, həm də funksiyası təsirlənir. Ümumiyyətlə, düz burun sümüyü estetik baxımdan gözəl sayılır. Daha simmetrik bir üz görünüşü təmin edir. Bəzi burun sümüyünün əyriliyi normal sayıla bilər və insanın üz görünüşünə xarakter qatır.

Burun sümüyünün əyriliyi burun keçidlərindən keçən hava axınına təsir göstərə bilər. Burun çəpərində güclü əyrilik bir və ya hər iki burun keçidini bağlaya bilər, nəfəs almaqda çətinlik yarada bilər və digər simptomlara səbəb ola bilər. Bu vəziyyətdə buruna tibbi müdaxilə tələb olunmalıdır.

Çəpər əyriliyinin əlamətləri:

Qeyd etmişdik ki, burun sümüyünün əyriliyi burundakı qığırdaq və sümükdən ibarət olan çəpər adlanan quruluşun əyriliyi nəticəsində baş verir. Buna uyğun olaraq burun boşluqlarında hava axını tıxanaraq müxtəlif simptomlar yarada bilər. Burun sümüyünün əyriliyinin ümumi əlamətləri və simptomları:

Burun tıxanıqlığı: Burun sümüyünün əyriliyinə görə bir burun dəliyi digərindən daha dar ola bilər. Nəticədə burun tıkanıqlığı hissi yaranır və burundan nəfəs almaq çətinləşir.

Sinüzit: Burun sümüyünün əyriliyi sinus boşluqlarının drenajını maneə törədə bilər və sinüzit adlanan sinus infeksiyalarına səbəb olur. Sinüzitin simptomları arasında üz ağrısı, baş ağrısı, burun axması və burun tıkanıqlığı ola bilər.

Xoruldama: Yuxu zamanı burun sümüyünün əyriliyinə görə hava axını pozula bilər. Bu səbəbdən xoruldama baş verə bilər.

Baş ağrısı: Burun sümüyünün əyriliyinə görə tez-tez baş ağrılarından şikayət edə bilər.

Yuxu pozğunluqları: Burun sümüyü əyriliyi olan insanlar, burundan hava axını qeyri-kafi olduğu üçün keyfiyyətli yuxuya sahib ola bilməzlər. Bu səbəbdən kifayət qədər istirahət etmədən oyana bilərlər.

• Qulaq tıxanması və ağrı
• Üz bölgəsində ağrı
• Burun axıntısı
• İntensiv burun qanamaları

Burun sümüyünün əyrilik cərrahiyyəsi

Burun sümüyünün əyriliyinin yeganə müalicə variantı olaraq cərrahi üsullar önə çıxır. Burundakı sümük və qığırdaq əyriliklərinin qapalı korreksiyası üsulu olan Septoplastika burun sümüyünün əyriliyini düzəldən burun əyriliyi əməliyyatıdır. Septoplastika əməliyyatı ümumi və ya lokal anesteziya altında edilə bilsə də, xəstələrin rahatlığı üçün ən çox seçilən üsul ümumi anesteziya altında edilən əməliyyatdır. Əməliyyat zamanı qığırdaq və ya sümükdəki əyri toxumaların qapalı şəkildə çıxarılması ilə burun əyriliyi düzəldilir və digər sağlamlıq problemlərinin qarşısı alınır.

Əməliyyatın müddəti anesteziyaya sərf olunan vaxtı hesablamasaq, əməliyyat orta hesabla 30-45 dəqiqə çəkir. Septoplastika adlanan burun sümüyünün əyriliyi əməliyyatında kəsik burun içindən edilir. Bu yolla burun hava keçidində maneə törədən sümüklər çıxarılır. Bu mərhələdə qığırdaq əyrilərini düzəltmək mümkün olarsa, lazımi iş aparılır və qığırdaq əyrisi düzəldilir.

Burun sümüyünün əyriliyinin səbəbləri nələrdir?

Burun sümüyünün əyriliyi cəmiyyətdə çox rast gəlinir. İnsanların təxminən 20 faizində septumun sapması olduğu təxmin edilir. Burun sümüyünün əyriliyi qadınlara nisbətən kişilərdə daha çox olur. Burun sümüyü hər yaşda baş verə bilər, lakin ən çox 20-40 yaş arasında olur. Burun sümüyünün əyriliyinin dəqiq səbəbi məlum deyil. Ancaq bilinən səbəblər arasında genetik, əvvəlki travmalar və iltihablar var.

Hansı yaşlarda görünür?

Adətən anadangəlmə olur. Bəzən böyümə zamanı baş verir. Bu səbəblərdən çox vaxt ya ümumiyyətlə hiss olunmur, ya da gec fərq edilir. Yetkinlik dövründə, orta yaşa keçid zamanı sağlamlıq yoxlamaları zamanı tez-tez aşkar edilir.

Burun tənəffüsünün insana faydaları arasında ilkin olaraq, qəbul edilən edilən havanın isidilməsi, nəmləndirilməsi və ağciyərlərə yönəldilməsidir. Beləliklə, çox oksigen qəbul edilə bilir, qoxu və dad hissini qoruyur.

Buna görə də ağızdan nəfəs alma, ilk növbədə, bu xüsusiyyətlərin itirilməsi, daha quru və soyuq havanın ağciyərlərə çatması, ağciyərlərin daha az genişlənməsi, qoxu və dad kəskinliyinin azalması deməkdir. Üstəlik, təkcə bunlar deyil, digər xoşagəlməz hallar da yarana bilər: ağız quruluğu, ağız qoxusu, təsirlənmiş dişlər, xoruldama, hündürlük dəyişikliyi zamanı qulaq təzyiqini bərabərləşdirə bilməmək (təyyarə səyahəti, suya dalış və s.), yuxu zamanı istirahət edə bilməmək, yorğun oyanmaq. , narahatçılıq, hiperaktivlik, iştahsızlıq və s.

Çəpər əyriliyinin səbəbləri:

Anadangəlmə amillər: Bir çox insan anadangəlmə burun əyriliyi ilə doğula bilər. İnkişaf prosesində burun çəpəri normadan kənara çıxa və əyriləşə bilər.

Burun travması: Burun zərbələri, qəzalar, idman yaralanmaları və burun əməliyyatlarından sonra burun əyriliyi inkişaf edə bilər. Burun əyriliyi burun sınığı və ya çəpərin zədələnməsi nəticəsində baş verə bilər.

İnkişaf prosesi ilə bağlı amillər: Uşaqlıq və yeniyetməlik dövründə sürətli böyümə və inkişaf səbəbiylə burun sümüyünün əyriliyi baş verə bilər.

Xroniki burun infeksiyaları: Sinüzit və digər xroniki burun infeksiyaları burun sümüyünün əyriliyinə səbəb ola bilər. Uzun müddətli iltihab burun toxumalarının şişməsinə və zədələnməsinə səbəb olur. Nəticədə çəpər əyilməsi baş verə bilər.

Çəpər əyriliyi əməliyyatı necə edilir?

Bu əməliyyat gənc yaşda böyük bir problem yaratmasa da, insan daha sonrakı yaşlarda ciddi problemlər yaşaya bilər. Əgər xəstənin sonrakı yaşlarında başqa xəstəlikləri (qan təzyiqi, şəkər, ürək xəstəliyi) varsa, bu əməliyyatı etmək çox çətin ola bilər. Buna görə də erkən yaşlarda bu problemi yaşayan insanlara çəpər əyriliyi əməliyyatı tövsiyə olunur.

Burun çəpərini düzəltmək üçün septorinoplastika adlı əməliyyat aparılır. Bu əməliyyatı qulaq burun boğaz mütəxəssisləri və plastik cərrahlar edə bilər. Burun əyriliyi əməliyyatının iki növü var:

• Açıq septoplastika
• Qapalı septoplastika