Boyun ağrısının səbəbləri  və çarəsi

Boyun 7 fəqərəsi ilə başı dəstəkləyən və çox hərəkətli bir sahə olduğu üçün zədələrə qarşı həssas olan bir bölgədir. Onurğada kanaldan keçən onurğa beyni və hər iki tərəfə çıxan sinirlərlə birlikdə beyin, qollar və bədənin qalan hissələri arasında sinir əlaqəsini də meydana gətirir.

Boyun ağrısının xüsusiyyətləri

Boyun ağrısı ümumiyyətlə sancma ağrısından çox küt ağrı şəklində olur. Boyun ağrısı tez-tez uyuşma, qarışqa g və elektrik şokuna bənzər hisslərlə müşayiət oluna bilər. Bəzi hallarda boyun hərəkətləri ilə ağrı daha da güclənə bilər. Boyun ağrısı başgicəllənmə ilə müşayiət oluna bilər.

Boyun ağrısı simptomları

Boyun ağrısı boynun müxtəlif yerlərində və müxtəlif şəkildə baş verə bilər. Boyun ağrısı simptomları inkişaf etsə geyinmək, yatmaq, işə getmək və ya maşın sürmək kimi gündəlik həyat üçün lazım olan işləri yerinə yetirmək çətinləşir. Zəiflik, uyuşma və qarışqalanma ilə birlikdə artan boyun ağrısı ciddi bir problemi göstərə bilər, buna görə də dərhal müayinə edilməlidir. Boyun ağrısı ilə əlaqəli ümumi simptomlar adətən aşağıdakılardan birini və ya bir neçəsini özündə əks etdirir:

Boyun sərtliyi: Xüsusilə başı yan-yana çevirmək istəyərkən və ya boynu hərəkət etdirərkən ağrı və çətinlik hiss olunur.

Kəskin ağrı: Bu simptom tək bir yerdə lokallaşdırılmış ağrı kimi hiss edilə bilər. Bu tip ağrılar ən çox boyun aşağı hissəsində baş verir.

Ümumi ağrı: Ağrı əsasən boyun bir yerində və ya nahiyəsində olur. Kəskin olmayan, daimi və yüngül ağrı kimi müəyyən edilir.

Yayılan  ağrı: Ağrı boyundan çiyinlərə və qollara qədər sinir boyunca yayıla bilər. İntensivlik dəyişə bilər və yanma kimi hiss oluna bilər.

Qarışqalanma, uyuşma və ya zəiflik: Bu hisslər boyundan kənara çıxa və çiyinlərə, qollara və ya barmaqlara yayıla bilər. Ağrı iynə batma kimi təsvir olunur. Adətən yalnız bir qolda hiss olunur.

Əşyaları tutma və ya qaldırmaq problemləri: Bu, barmaqlarda uyuşma və ya zəiflik olduqda baş verə bilər.

Baş ağrısı: Bəzən boyun gərginliyi başla əlaqəli əzələlərə və sinirlərə də təsir edə bilər. Belə hallarda gərginlik baş ağrısı və ya oksipital nevralgiya baş verə bilər.

• Başgicəllənmə
• Ürəkbulanma
• Yuxululuq hissi
• Yorğunluq
• Görmə və eşitmədə dəyişikliklər
• Diqqət toplamada çətinlik
• Udmaqda çətinlik (disfagiya)

Boyun ağrısının səbəbləri

Boyun yırtığı

Boyun sümükləri arasında amortizasiya funksiyasını yerinə yetirən disklər var. Diskdə gərginliklər, qəzalar və yaşlanma səbəbindən pozulmalar nəticəsində onurğa beyninə və sinirlərə təzyiq edərək diskin içindəki geləbənzər mayenin çıxması zamanı meydana gələn klinik mənzərəyə boyun disk yırtığı deyilir.

Boyun kirəclənməsi

Boyundakı disklərin qopması və aşınması ilə başlayan və zamanla sümüklərdə tıxac adlanan çıxıntıların əmələ gəlməsinə və oynaqlarda struktur pozğunluqlarına səbəb olan bütün dəyişiklikləri özündə birləşdirən bir termindir.Simptomlar boyunda sərtlik, hərəkətsizlik, baş və qollara yayılan ağrı və uyuşma ola bilər.

Bəzi xəstəliklər nadir olsa da, boyun ağrısına səbəb ola bilər:

• Boyun düzəldilməsi
•  Boyun yırtığı
•  Vertebra
• Onurğa beyni və ya sinir zədələnməsi
• Servikal radikulopatiya
• Osteoporozla əlaqəli sümük zədələnməsi və ya qırıqları
• Xərçəng
• Meningit
• Artrit
• Infeksiyalar
• Tortikollis

Boyun ağrısını necə müalicə etmək olar?

Boyun ağrısı adətən öz-özünə yox olsa da, ağrı kimi simptomları aradan qaldırmaq üçün ağrıkəsicilərdən istifadə edilə bilər. Dərmanlar ağrını azaltmaqla bərabər, hərəkəti də asanlaşdırır. Qan dövranı sistemi ilə əlaqəli olmayan hallarda ağrıları aradan qaldırmaq üçün buz və istilik tətbiq oluna bilər. Buz kompresləri ağrılı bölgədən asılı olaraq 15 dəqiqəyə qədər tətbiq oluna bilər. Bununla belə, buz tətbiqləri  arasında bir neçə saatlıq fasilə tələb olunur.

Daha ağır simptomlar üçün fiziki terapiya tətbiqləri istifadə edilə bilər. Fizioterapevtlər tərəfindən həyata keçirilən müalicələr əzələ ilə əlaqəli boyun ağrılarını müalicə etməyə kömək edir.

Boyun ağrılarının qarşısını almağın yolları hansılardır?

Heç bir xəstəlik və ya kəskin vəziyyətdən qaynaqlanmayan boyun ağrısı adətən duruş pozğunluğu ilə əlaqədar olur. Gündəlik fəaliyyətlər zamanı bəzi məqamlara diqqət etməklə boyun ağrılarının qarşısını almaq olar:

Oturarkən və ya dayanarkən çiyinlər, qulaqlar və kalçalar paralel olmalıdır.

Planşet və ya telefon kimi elektron cihazların ekranına baxarkən boyun əyilməməli və ekrana düz bucaq altında baxmaq lazımdır.

Xüsusilə uzun məsafəli səfərlər və ya kompüter qarşısında uzun müddət qaldıqda müntəzəm fasilələr vermək və ayağa qalxmaq və hərəkət etmək boyun və çiyin əzələlərini rahatlaşdırmağa kömək edir.

İnsanların uzun müddət qarşısında oturduqları stolüstü kompüterlərin göz səviyyəsində yerləşdirilməsi tövsiyə olunur. Buna uyğun olaraq, masa və stul dizlərin ombadan aşağı qalmasını təmin etmək üçün tənzimlənə bilər.

Yatarkən baş və boyunun eyni hizada olması vacibdir. Bu məqsədlə boyun altına yastıq qoymaq olar.

Yoqa və pilates kimi idmanlar vasitəsilə boyun əzələlərini gücləndirməklə duruş pozğunluqlarını azaltmaq olar.