Saç ekzemasının səbəbləri və müalicəsi
Baş dərisi ekzeması baş dərisində soyulma, səpgi və qaşınma ilə nəticələnən ümumi bir ekzema növüdür. Ekzema baş dərisində qızartı və qaşınmaya səbəb olur.
Saç ekzemasının əlamətləri
Saç ekzemasının simptomları insandan insana dəyişə bilər, lakin adətən aşağıdakı əlamətlər müşahid edilir:
Qaşınma:
Baş dərisində güclü qaşınma ümumi bir simptomdur. Qaşıntı gün ərzində arta bilər və gecə daha da pisləşə bilər.
Qırmızılıq:
Ekzema olan yerlərdə baş dərisində qızartı meydana gələ bilər. Döküntü bəzən yüngül, bəzən də şiddətli ola bilər.
Pullanma:
Baş dərisindəki ləkələr ağ və ya sarı rəngdə ola bilər və saç tellərinə yapışa bilər.
Qabıqlanma:
Ekzema olan baş dərisində qabıqlanma qaşınma və qıcıqlanma nəticəsində baş verir.
Qızartı və şişkinlik:
Ekzema olan yerlərdə baş dərisi şişir və qızarır.
Saçlarda egzemanın səbəbləri:
Saç ekzemasının ən çox bilinən səbəbi seboreik dermatitdir. Ancaq hormonal dəyişikliklər, stress, genetik və allergik reaksiyalar da saçda ekzemaya səbəb ola bilər.
Seboreik dermatitlə yanaşı, saç ekzemasına səbəb olan digər faktorlar arasında stress, genetika, allergik reaksiyalar, hava dəyişikliyi və yanlış saç baxım məhsulları var.
Saçda ekzemanın yaranmasının səbəbləri seboreik dermatit və göbələk infeksiyaları, quru və soyuq hava şəraiti, stress, hormonal dəyişikliklər, göbələk infeksiyaları, HİV kimi xəstəliklər, tərləmə və allergenlərə məruz qalmadır.
Nə zaman həkimə getməliyik
Semptomlar pisləşirsə: Ekzemanın simptomları şiddətlənirsə və evdə aparılan müalicələr təsirli olmazsa, həkimə müraciət edilməlidir.
Əgər üz və boyunda ekzema varsa:
Üz və boyun nahiyəsində ekzema əlamətləri varsa, həkimə müraciət etmək vacibdir. Bu bölgələrdə ekzema daha həssas ola bilər və xüsusi müalicə tələb edir.
Yuxu pozğunluğu:
Ekzema səbəbiylə yuxu pozğunluğu yaşayırsınızsa, həkimə müraciət etmək vacibdir. Həkim sizə yuxu keyfiyyətini yaxşılaşdırmaq üçün tövsiyələr verə bilər.
Yanlış şampun və ya tərkibində aqressiv kimyəvi maddələr olan şampunların seçilməsi saç ekzemasının əlamətlərini artıra bilər. Problem varsa, ekzema şampunları olaraq bilinən və bu problem üçün xüsusi olaraq istehsal edilən şampunlardan istifadə edilməlidir. Saç ekzeması şampunla tamamilə yox ola bilməz. Bununla belə, bu cür şampunlar ekzema simptomlarını aradan qaldırmağa kömək edə bilər.
Nəmləndirici losyonlar baş dərisi ekzemasının simptomlarını aradan qaldırmaq üçün istifadə edilə bilər. Bəs saç ekzemasını necə müalicə etmək olar? Suala ən dəqiq cavabı dermatoloq verə bilər. Çünki digər xəstəliklər və sedef kimi daha ciddi dəri problemləri də ekzema simptomlarına bənzər simptomlar göstərə bilər.
Baş dərisi ekzeması illərlə davam edən davamlı bir vəziyyət ola bilər. Qəfildən başlaya və öz-özünə yox ola bilər.
Egzama bir otoimmün xəstəliyin əlaməti ola bilər, insanın xəbərsiz olduğu bir allergiyaya səbəb ola bilər və ya sedef kimi başqa bir xəstəlikdən qaynaqlana bilər. Bu səbəblə saç və baş dərisində uzun müddət davam edən və bütün tədbirlərə baxmayaraq irəliləməyə davam edən ekzemaya bənzər əlamətlər həkim tərəfindən müayinə və müalicə edilməlidir.
Saç ekzemasının simptomları sizdə olan dermatitin növündən asılı olaraq dəyişə bilər. Bəzi simptomlar tez-tez rast gəlindiyi üçün dermatitin diaqnozu üçün həkiminizlə məsləhətləşməlisiniz. Saç ekzemasının simptomlarını növlərinə görə aşağıdakı kimi sıralamaq olar:
Seboreik dermatitin simptomları:
- Sarı və ya ağ pullu ləkələr
- Baş dərisində qızartı
- İltihab
- Yağlı görünüş
- Yanma hissi
Atopik dermatitin simptomları:
- Quru baş dərisi
- Baş dərisində qaşınma
- Qızartı
- Baş dərisi ağrısı
- Qalınlaşmış dəri
Kontakt dermatitin simptomları:
- Qızartı
- Blisterlər və ya yaralar
- Ağrı və yanma
- Qaşınma
- İltihab
- Sərt və qalın dəri
Saçdakı ekzemanın növləri
Baş dərisindəki ekzemaya gəldikdə, dermatitin müxtəlif növləri var. Bəs, saçda ekzemanın hansı növləri var?
Atopik ekzema (dermatit):
Atopik dermatitin əmələ gəlməsində allergiya, genetik meyl və ətraf mühit faktorları təsirli ola bilər. Adətən körpəlikdə başlayır. Buna görə də körpə ekzeması kimi tanınır. Atopik dermatit təkrarlanır və zaman zaman yüngülləşə və tamamilə yox ola bilər. Bu səbəbdən həyatın istənilən mərhələsində təkrarlana bilər.
Körpələrdə atopik dermatit üz, gövdə, qol və ayaqlarda müşahidə oluna bilər. Uşaqlarda oynaqların, qolların və ayaqların daxili tərəflərində, yetkinlərdə isə bədənin müxtəlif yerlərində, məsələn, qulaq və göz qapağının arxasında görünə bilər.
Seboreik dermatit:
Səbəbi bilinməyən seboreik ekzema qulaq ekzeması kimi də tanınır. Alkoqol, stress, immunitet sistemi problemləri və mövsümlər təsiredici faktorlar ola bilər. Seboreik dermatit adətən dərinin yağlı nahiyələrində, qaşlarda, burun və yanaqların yanlarında, baş dərisi və qulaqlarda yaranır.
Kontakt ekzeması:
Kontakt dermatit kəskin və ya xroniki ola bilər. Adətən kimyəvi maddələrlə təmas nəticəsində yaranır və nəticədə dərinin qoruyucu yağ təbəqəsi əmələ gələ bilmir. Tez-tez istifadə olunan makiyaj, ətir, saç boyası kimi kosmetik məhsullar, eləcə də müxtəlif təmizləyici materiallar, diş pastası, ayaqqabı boyası, fermuarlar, metal düymələr və müvəqqəti döymələr kimi ətraf mühit faktorları təmas ekzemasına səbəb ola bilər.
Stress ekzeması:
Güclü stress dövrlərində yaranan və daha da pisləşən bir ekzema növüdür. Psixoloji mənşəlidir. Stress ekzemasının öhdəsindən gəlmək üçün dərini tez-tez nəmləndirmək, stressdən mümkün qədər qaçmaq və bu mövzuda peşəkar yardım almaq vacibdir.
Asteatotik ekzema:
Ən çox yaşlılarda müşahidə olunur. Dərinin yağ tərkibinin azalması və dəri quruluğu risk faktorlarıdır. Bu tip ekzema dəridə çatlaq görünüşə, dərinin qurumasına, qaşınma və səpgilərə səbəb olur.
Egzema yoluxucu xəstəlikdirmi?
Bu yoluxucu xəstəlik deyil.
Qışda rütubət aşağıdır. Bununla belə, hava da soyuqdur. Buna görə də dəri daha quru olur. Quru dəri eczema yaranmasına təsir edən amillərdən biridir. Qalın paltarlar geyinmək və isti su ilə duş qəbul etmək də ekzemanı artıran amillərdəndir. Bu səbəbdən ekzema tutmaları soyuq havalarda daha çox olur və şikayətlər daha ağır olur.
Yenidən qayıdaq saç ekzeması mövzusuna.
Hansı müalicə metodları var?
Saç ekzemasına nə yaxşıdır?
- Bal
- Çay ağacı yağı
- Zeytun yağı
- Alma sirkəsi
- Kətan toxumu yağı
- Soda
Bal
Bal saç ekzemasına çox faydalıdır.
Qarışığı elə hazırlayın ki, qarışığın 10% su və 90% bal olsun.
Bu qarışığı masaj edərək saçlarınıza çəkin.
Sonra saçınızı ilıq su ilə yuyun.
Saç ekzeması irəliləmişsə və qabıqlar çox nəzərə çarpırsa, bu bölgələrə bal çəkib təxminən 2-3 saat saxlaya bilərsiniz. Sonra saçınızı yaxalayın.
Bu müalicəni ən azı 1 gün fasiləsiz tətbiq edin. Saç ekzemasının azaldığını görəcəksiniz.
Çay ağacı yağı
Çay ağacı yağı saç ekzemasına çarə axtaranların ilk seçimlərindən biridir.
Saç ekzemasından əziyyət çəkirsinizsə, saç ağacı yağı sizin üçün çox faydalı olacaq.
Saç ekzeması üçün şampununuza 5% çay ağacı yağı əlavə edin.
Saçınızı bu şampunla yuyun, amma diqqətli olun ki, şampun gözlərinizə girməsin.
Zeytun yağı
Zeytun yağı baş dərisi üçün çox yaxşı olan təbii müalicələrdən biridir.
İstifadə etdiyiniz şampuna (150 ml.) bir çay qaşığı zeytun yağı əlavə edin və şampunu çalxalayın.
Şampununuza əlavə etdiyiniz zeytun yağı həm baş dərinizi düzəldir, həm də saç ekzemasının qarşısını alır.
Alma sirkəsi
Alma sirkəsi seboreik dermatitin müalicəsi üçün ən təsirli bitki mənşəli vasitələrdən biridir.
Alma sirkəsinin tərkibində olan alma turşusu xəstəliyin səbəb olduğu göbələkləri müalicə etmək üçün mükəmməldir.
Bir az alma sirkəsi və eyni miqdarda su əlavə etdiyiniz qarışığı saç ekzeması olan bölgəyə təxminən 10 dəqiqə çəksəniz, xəstəliyin təsirlərinin getdikcə azaldığını görə bilərsiniz.
Kətan toxumu yağı
Saç ekzemasına yaxşı təsir edən yağlardan biri də kətan yağıdır.
Hər gün ekzema bölgəsinə bir çay qaşığı soyuq sıxılmış kətan yağı çəkin.
Soda
Sodanın saç ekzeması üçün yaxşı olduğu bilinən həllərdən biridir.
Yarım çay qaşığı soda ilə yarım stəkan su qarışdırın.
Saç ekzeması olan bölgəyə təxminən 5 dəqiqə çəkin.
Bu müalicəni mütəmadi olaraq tətbiq etdiyiniz zaman saç ekzemasının azaldığını görə bilərsiniz.
