Hamiləlikdə zülal yaradan qidalar

Hamiləlik dövründə zülal çatışmazlığı diqqət yetirilməsi lazım olan məsələlərdəndir. Çünki ana bətnində olan körpələr bu vəziyyətdən ciddi şəkildə mənfi təsirlənə bilər.

Zülal körpənin ana bətnində sağlam inkişafını dəstəkləyən aparıcı qida maddələrindən biridir. Körpələr bu ehtiyacları ananın orqanizmindən qarşılayır və buna görə də zülal çatışmazlığı ciddi nəticələrə səbəb ola bilər.

Hamiləlik dövründə zülal istehlakının hər zamankindən daha əhəmiyyətli olduğunu bilməlisiniz.

Zülallar hüceyrələrin mühüm tikinti blokudur. Zülal qəbulunun yeni hüceyrə istehsalı və sağlam qan istehsalı baxımından əhəmiyyətli olduğunu da qeyd edə bilərik.

Dölün sürətli inkişafını nəzərə alsaq, hamilə qidalanmada zülal istehlakı əhəmiyyətli yer tutur. Hamiləlik dövründə kifayət qədər protein qəbulu körpənin böyüməsini və sağlam inkişafını təmin edir. Xüsusilə hamiləliyin ikinci və üçüncü trimestrində dölün sürətli böyüməsi səbəbindən zülal ehtiyacı da artır.

Körpəniz zülal ehtiyacını digər qidalar kimi sizdən alır. Zülallar hamiləlik dövründə sümük inkişafı, əzələ inkişafı və toxuma quruluşu üçün ən vacib qida ehtiyaclarından biridir.

Yetərincə zülal qəbulu yeni hüceyrə əmələ gəlməsi, ana toxumaları və sağlam qan istehsalı üçün vacibdir. Hamiləlik dövründə kifayət qədər protein istehlakı ölü doğuş və doğuş qüsurları riskini azaltmaq üçün vacibdir.

Təbii ki, hamiləlik zamanı zülal çatışmazlığı zamanı müxtəlif simptomlarla özünü göstərir:

1.Ödem meydana gəlir

Zülal çatışmazlığı zamanı dəri altında maye yığılmağa başlayır. Xüsusilə ayaq, ayaq və topuqlarda ödem meydana gəldiyini söyləyə bilərik.

2. İmmunitet sistemi zəifləyir

Zülal çatışmazlığı səbəbindən orqanizmin immun sistemi də zəifləyir. Bu səbəbdən gözləyən analar tez-tez xəstəlik və ya allergiya ilə qarşılaşırlar. Bədənin müdafiə sistemi olan immun sisteminin təməl daşlarından biri də zülaldır.

3. Saç tökülməsi

Protein çatışmazlığı da saç tökülməsinə səbəb olur. Saç tökülməsi başlayır və saç telləri incələşir.

4. Dırnaqlarda ağ xəttlər

Zülal çatışmazlığının ən aydın göstəricilərindən biri də dırnaqlarda ağ zolaqların əmələ gəlməsidir.

5. Sağalmayan yaralar

Bədəndəki kiçik cızıqlar və yaralar belə daha yavaş sağalmağa başlayır. Zülalların tikinti materialları amin turşularıdır. Amin turşuları yaraların sağalmasında son dərəcə vacibdir. Protein yoxdursa, yaraların sağalma sürəti azalır.

Zülal mənbəyi olan qidalar:

Ət, süd, yumurta və pendir kimi heyvan zülalları, paxlalılar, qoz və fındıq kimi bitki mənşəli zülallardan daha yüksək bioyararlığı olan zülallardır, yəni istehlakdan sonra bədəndə tikinti materialı kimi istifadə olunma ehtimalı daha yüksəkdir. Ana bu protein mənbələrini balanslı şəkildə qida rasionuna daxil etməlidir.

Yumurta: Ana südündən sonra ən keyfiyyətli zülal qaynağıdır, 1 yumurtada orta hesabla 6 q zülal var və 95%-i bədəndə zülal olaraq saxlanılır. Hər hamilə qadın bu yüksək keyfiyyətli zülal mənbəyindən gündə bir parça yeməlidir.

Süd, qatıq, pendir: 1 stəkan tam yağlı süd və qatıqda və 1 dilim pendirdə (30q) orta hesabla 6 q zülal var. Yumurta qədər yüksək olmasa da, heyvan mənşəli zülallar olduğu üçün tikinti materialı kimi istifadə edilmə nisbəti olduqca yüksəkdir.

Bitki mənşəli zülallar: Paxlalı bitkilərdən, fındıq, qoz və badam kimi yağlı toxumlardan, çörək və taxıl məhsulları və tərəvəzlərdən zülal yaranır. Bitki mənşəli zülallar arasında ən keyfiyyətli zülal mənbəyi paxlalılardır.

Zülal menyüyə həftədə 2-3 dəfə quru paxlalılar, gündə 2-3 qoz və ya 15-20 badam,fındıq daxil edilərək zənginləşdirilməlidir. Vegetarian anaların qida rasionunda təmin etdiyi zülal qaynaqları bitki mənşəli zülallar və yumurtalar olduğu üçün istehlak miqdarı və tezliyi daha yüksək olmalıdır.

Hamiləlik zamanı qəbul edilən ümumi zülal nə qədər olmalıdır?

Hamiləlik dövründə zülal çatışmazlığının qarşısını almaq üçün gələcək analar gündə 80 qram zülal qəbul etməlidirlər. Təbii ki, zülalın kəmiyyəti qədər keyfiyyətinin də vacib olduğunu unutmaq olmaz. Zülal dedikdə ilk ağıla ət məhsulları, yəni heyvani qidalar gəlir. Bununla belə, bitki zülalı anaların zülal ehtiyacını da ödəyə bilir. Yalnız bitki mənşəli zülalın bioyararlığı heyvan zülalından bir qədər aşağıdır. Buna görə də, bitki mənşəli zülal istehlakını seçərkən gündə əlavə olaraq 20 qram qəbul edilməlidir, yəni ümumi gündəlik zülal qəbulu 100 qram olmalıdır. Vegetarian analar bitki mənşəli zülal qaynaqlarına üstünlük verdikləri üçün gündə 100 qram zülal  almağa diqqət yetirmələri faydalı olardı.

Hamiləlik zamanı zülal sızmasına səbəb nədir?

Hamiləlik zamanı zülal çatışmazlığı qədər zülal sızması da vacibdir. Son araşdırmalara görə, bu problem hər 12 hamiləlikdən 1-də baş verir. Şübhəsiz ki, zülal sızması körpələrə, eləcə də gələcək analara ciddi təsir göstərir. Zülal sızmasının səbəb ola biləcəyi problemlər aşağıdakılardır:

• Qaraciyərdə ferment artımı
• Böyrəklərin zədələnməsi
• Qan damarlarının zədələnməsi
• Aşağı doğum çəkisi
• Körpələrdə inkişaf geriliyi
• Körpələrə çatan qeyri-kafi qidalanma