Saç tökülməsinə qarşı

Saç tökülməsinə qarşı

Bir çox insan həyatının müəyyən dövrlərində saç tökülməsi problemi ilə üzləşib.Saç tökülməsi adətən genetik mənşəli olsa da, müxtəlif xəstəliklərə görə də yaşana bilər. Bundan əlavə sinüzit, infeksiya və bağırsaq parazitləri kimi müvəqqəti xəstəliklər saç tökülməsinə səbəb olur.Orqanizmdə bəzi vitamin və mineralların, məsələn B12, maqnezium, sink və dəmir çatışmazlığı da saç tökülməsinə səbəb olur.

Saç tökülməsi saç sağlamlığımız üçün zəruri şərtdir. Zəifləmiş saçlar yenilənmək üçün tökülür və saç köklərindən sağlam saçlar çıxır. Ancaq bu, müəyyən bir nisbətdə olmalıdır. Elmi olaraq, saç tökülmə sürəti ümumi saç tellərinin on faizini keçdikdə, bu, sağlam olmayan bir tökülmə olduğunu və bir dermatoloqa müraciət etməyin faydalı olduğunu göstərir.

Saç niyə tökülür?

Kişilərdə saç tökülməsi yetkinlik dövründən sonra baş verir. Kişi genetikası saç tökülməsinə daha çox meylli olduğundan, daha sonrakı yaşlarda keçəllik baş verir.

Kişilərdə və qadınlarda səbəblər fərqlidir. Kişilərdə görülən tip, genetik olan və əhalinin 50%-dən çoxunda görülən hormona həssas saç tökülməsinin kişi tipidir və bu vəziyyət xroniki olur. Yaşlandıqca keçəllik yaranır və nəticədə saç əkilməsi tələb oluna bilər. Erkən yaşlarda başlayan müdaxilə saç tökülmə sürətini yavaşlatır. Keçəlləşmə müddətini uzadır. Bu tip saç tökülməsi qadınlarda da müşahidə olunur. Xüsusilə ailəsində keçəllik olan fərdlər saç tökülməsi riski altındadır. Hazırda 16-18 yaş arasında başlayan kişi tipi saç tökülməsinə daha çox gənc qızlarda rast gəlinir. Bu vəziyyətin səbəbləri arasında həddindən artıq stress, balanssız qidalanma, uzun müddətli aclıq və hormonal problemlər var.

 Saç tökülməsi qadınlarda daha az müşahidə edilsə də, fərdi gen fərqliliyindən qaynaqlanır. Stressli həyat, qalxanabənzər vəzi hormonlarının balanssızlığı, doğum nəzarət həblərinin istifadəsi, doğum prosesi, əmizdirmə prosesi, menopoz dövrü qadınlarda saç tökülməsinə səbəb olur. Saç baxımı adı altında həyata keçirilən perm, fen və s. digər prosedurlar baş dərisinin həddindən artıq istiyə məruz qalmasına və uzun müddətdə saç tökülməsinə səbəb olur.

Saç baxımı və saç gözəlliyi qadınların ən çox diqqət yetirdiyi şəxsi baxım sahələrindən biridir.Ona görə də saç tökülməsi problemi qadınlar üçün də böyük əhəmiyyət kəsb edir. Saç tökülməsi bir çox səbəbə görə ola bilər. Saç tökülməsinin bir çox səbəbi var ki, bu da bəzən ciddi xəstəliklərdən xəbər verir.

Gündə 50-100 tük tökülməsi normal hesab olunur. Lakin tökülmə bu rəqəmi keçdikdə, saçları zərif şəkildə dartarkən 4-5 və daha çox saç telləri göründükdə və ya alın və tac nahiyələrində incəlmə müşahidə edildikdə mütəxəssisə müraciət etmək lazımdır.

Saç tökülməsinin səbəblərinə aşağıdakı amilləri göstərə bilərik:

•  İrsi saç tökülməsi (Androgenetik alopesiya)
• Yanlış pəhrizlərə görə saç tökülməsi
   Göbələk xəstəliklərinə bağlı saç tökülməsi
   Bəzi dərmanlar səbəbiylə saç tökülməsi
• Saçqıran səbəbiylə saç tökülməsi
•  Çox stresli vəziyyətlər saç tökülməsinə səbəb olan faktordur
• Həddindən artıq arıqlama səbəbiylə saç tökülməsi
• Hormonal problemlər
• Dəri problemləri
•  Yanlış yemək vərdişləri
•  Stress və depressiya

Sağlam bir baş dərisində orta hesabla 100 min tük var və yetkinlərdə yuyulma və daranmaya bağlı olaraq gündə orta hesabla 100-150 saç tökülməsi normal sayılır. Saç tökülməsi; Hormonal və qidalanma faktorları, kimyəvi maddələrə məruz qalma, genetik meyl, sistem xəstəlikləri, saçların inkişafı pozğunluqları, dərmanlar, psixoloji stress və baş dərisi xəstəlikləri səbəbindən baş verə bilər. Sağlam bir insanda saç tökülməsi 2 aya qədər davam edə bilər. İldə 3 dəfə təkrarlanan və 2 ayı keçən saç tökülməsi bəzi ciddi xəstəliklərin əlaməti ola bilər və mütəxəssis köməyi tələb edə bilər.

Saç tökülməsinin qarşısını necə almaq olar?

Sağlam bədəndə sağlam saçlar uzanır və saç kökündən qidalanır. Ümumi sağlamlıq üçün alınması lazım olan tədbirlər sağlam saçlar üçün də lazımdır.

• Keyfiyyətli qida istehlakı,
• Yaxşı yuxu,
• Stresslə mübarizə üsullarını inkişaf etdirmək,
• Saçların quruduqda daranması,
• Saçın quruluşuna uyğun şampun və kondisionerlərin seçilməsi kimi faktorlar saç tökülməsinin qarşısını ala bilər.

Sağlam saçlar sağlam qidalanma ilə mümkündür

Sağlam saçlara nail olmağın ən təsirli və sadə yollarından biri sağlam və nizamlı qidalanmaqdır.

Qidalanmanıza diqqət edin: Saç sağlamlığı üçün lazım olan vitamin, mineral və zülalları kifayət qədər qəbul etmək vacibdir. Sağlam qidalanma ilə saçlarınızı sağlam saxlamağa kömək edə bilərsiniz.

Yalnız qırılmaların qarşısını almaq üçün deyil, həm də saçlarınızın sağlam görünməsi üçün pəhrizinizdə kiçik dəyişikliklər edə bilərsiniz. Bu dəyişikliklərdən biri də süd məhsulları, balıq və toyuq kimi proteinlə zəngin qidaları istehlak etmək ola bilər. Saçınızın ehtiyacı olan A, C və D vitaminləri kimi qidaları təbii olaraq gündəlik qida rasionunuza əlavə edərək saçlarınızı gücləndirə bilərsiniz.

Saç baxımınızı düzgün edin: Saça qulluq məhsulları istifadə edərkən saç tipinizə uyğun məhsulları seçməyə diqqət edin. Saçınızı tez-tez yumaq əvəzinə həftədə 2-3 dəfə yumaq daha yaxşıdır. Həmçinin saçınızı çox isti su ilə yumamalısınız.

Yoqa və meditasiya edin

Qadınlarda saç tökülməsinin səbəbləri arasında səbəblərdən biri olsa da, stresin saç sağlamlığına mənfi təsirləri var. Bunun qarşısını almaq üçün stresslə mübarizə aparmağın ən uğurlu üsullarından biri olan yoqanı sınaya bilərsiniz. Yoqa və meditasiya ilə bir daşla iki quş vura, stressinizi azalda və daha sağlam saçlara sahib ola bilərsiniz.Gözəl əhval-ruhiyyə sizing ümumi sağlamlığınıza müsbət təsir edəcək.

Qısa saçlar tökülmənin qarşısını alırmı?

Saç tökülməsi ilə qısa saç arasında birbaşa əlaqə olduğunu söyləmək olmaz. Bununla belə, müəyyən aralıqlarla kəsilən saçların qırıq ucları olmadığı üçün daha sağlam bir görünüşə sahib olduğu da məlumdur. Bəzi mütəxəssislər qısa saçların uzun saçlara nisbətən gün ərzində daha uzun müddət açıq qaldığı üçün baş dərisinin nəfəs almasına imkan verdiyini bildirsələr də, qısa saçların saç tökülməsinin qarşısını alıb-almadığına dair qəti fikir birliyi yoxdur.

Sağlam və qalın saçlara sahib olmaq demək olar ki, hər yaşda olan insanların arzusudur. Ancaq bəzən saçlar tökülməyə başlayır və bu, narahat edici bir vəziyəyətə çevrilə bilər. Saç tökülməsinin bir çox səbəbi ola bilər. Ən əhəmiyyətli səbəblərdən biri vitamin çatışmazlığıdır. Bədənimizin həyat qaynağı olan vitaminlər saçlarımızın sağlamlığı üçün də böyük əhəmiyyətə malikdir. Bəs, hansı vitamin çatışmazlığı saç tökülməsinə səbəb olur?

• Biotin (B7 vitamini)
• Dəmir
• Sink
• C vitamini
• Vitamin E
• Vitamin A

Saç tökülməsinə qarşı dəstəkləyici müalicə

Müalicə prosesi və seçimlər saç tökülməsinin səbəbindən asılı olaraq dəyişir. Ancaq əhəmiyyətli bir həqiqət odur ki, saçlarımız içəridən qidalanır. Saç bədənimizdə sümük iliyindən sonra ən sürətlə böyüyən toxumadır. Buna görə də bu sürətli böyümə üçün zülal, vitamin və minerallara ehtiyacı var. Çatışmazlıq halında saç tökülməsi baş verir və ya mövcud saç tökülməsi şiddətli olur. Bunlara dəmir, sink, vitamin A, vitamin B kompleksi (B2-B5-B6-B9 (Fol turşusu)), biotin (vitamin H/B7), vitamin B12, vitamin C, E vitamini və əvəzolunmaz yağ turşuları daxildir. Bu vitaminlər gündəlik kifayət qədər dozada qəbul olunarsa, mövcud saç tökülməsində azalma yaxud yaxşılaşma müşahidə olunacaq.

Saç tökülməsinə yaxşı təsir edən qidalar hansılardır?

Dəmir çatışmazlığı saç tökülməsinin ən çox yayılmış səbəblərindən biridir. Bundan əlavə, digər vitamin və mineralların olmaması da saç tökülməsinə səbəb ola bilər. Saç tökülməsinin qarşısını almaq üçün pəhrizinizə aşağıdakı qidaları əlavə edə bilərsiniz.

• İspanaq, pazı kimi tünd yaşıl yarpaqlı tərəvəzlər
• Qoz, fındıq və badam kimi qoz-fındıq
• Portağal, qreypfrut, çiyələk, qarpız kimi tərkibində C vitamini olan meyvələr
• Kök
• Lobya
• Balıq və digər dəniz məhsulları
• Sarımsaq
• Soğan
• Toyuq və hinduşka əti kimi protein mənbələri

Bəzi vitaminlərin orqanizmdə çatışmaması da saçların cansız, seyrək olmasına gətirib çıxarır.

Vitamin A

İnsan orqanizminə A vitamini lazımdır. Hüceyrələrin böyüməsi üçün lazım olduğu üçün böyümə vitamini kimi də tanınır. Bədənin hər bir üzvünün A vitamininə ehtiyacı olduğu halda, saçlarımızın ona ən çox ehtiyacı var. Əks halda, saç böyüməsi tamamilə dayanacaq.

Böyüməyi təşviq etməklə yanaşı, A vitamini də saçları nəmləndirir. Bunu dəri bezləri tərəfindən istehsal olunan yağlı bir maddə olan Sebum istehsal edərək edir. Sebum saçları nəmləndirməyə kömək edir və zədələnməsinin qarşısını alır.

Pəhrizimizdə kifayət qədər A vitamini yoxdursa, saç tökülməsi də daxil olmaqla bir çox problem yaşayacağıq. Buna görə də qidamızda kifayət qədər A vitamininin olması vacibdir. Bununla belə, A vitamininin həddindən artıq dozası saç tökülməsinə səbəb ola biləcəyi üçün zərərlidir.

A vitamini ilə zəngin olan bəzi qidalara aşağıdakılar daxildir:

• Şirin kartof
• Yerkökü
• Balqabaq
• İspanaq
• Süd
• Yumurta
• Qatıq

B-Vitaminləri

Saç sağlamlığı üçün ən vacib vitaminlərdən biri biotin kimi tanınan B vitaminidir. Mütəxəssislərin fikrincə, insan orqanizmində biotin çatışmazlığı saç tökülməsinə səbəb ola bilər. Buna görə də, biotin əlavələrinin qəbulu saç tökülməsinin effektiv müalicəsi ola bilər.

İnsanlarda biotin çatışmazlığı olduqca nadirdir, çünki bir çox qidada bu vitamin var. Üstəlik, bu müalicə biotin çatışmazlığı olanlar üçün ən yaxşı nəticə verir. Hal-hazırda sağlam insanlarda biotin əlavələrinin effektivliyi haqqında çox şey məlum deyil.

Biotindən başqa, digər B vitaminləri də saç böyüməsi üçün vacibdir. Saç follikullarını və baş dərisini oksigenlə təmin edən qırmızı qan hüceyrələri istehsal edirlər. Nəticədə baş dərimiz sağlam qalır və saçların böyüməsi yaxşılaşır.

B vitamini ilə zəngin olan bəzi qidalara aşağıdakılar daxildir:

• Bütün taxıllar
• Badam
• Ət
• Balıq
• Dəniz məhsulları
• Tünd və Yarpaqlı Yaşıllar
• Heyvan qidaları

C vitamini

Saçların böyüməsi üçün digər vacib vitamin C vitaminidir.

İnsan saçları C vitamini çatışmazlığı səbəbindən asanlıqla zədələnə bilər. Nəticədə saçların böyüməsi dayanır və saçlar sürətlə qocalmağa başlayır.

Bunun qarşısını almaq üçün C vitamini mühüm rol oynayır. Güclü bir antioksidandır, buna görə də saçlarımızı stresdən qoruyur.

Həmçinin, saç böyüməsinin vacib elementi bir protein olan kollagendir. Vitamin C sağlam saçlardan məsul olan kollagenin istehsalına kömək edir. Bundan əlavə, C vitamini bədənin dəmiri mənimsəməsinə kömək edir, bu da saçların böyüməsi üçün lazımdır.

Bəzi ümumi C vitamini mənbələri bunlardır:

• Çiyələk
• Bibər
• Sitrus meyvələri

Vitamin D

D vitamini saç tökülməsinin müalicəsində istifadə edilən digər vacib vitamindir.

Mütəxəssislər hesab edirlər ki, alopesiya D vitamini çatışmazlığından yaranır. Araşdırma dəlilləri də bu iddianı dəstəkləyir.

D vitamini yeni saçların yaranmasında mühüm rol oynayır. Yeni saçlar çıxaran yeni saç follikulları yaradır.

D vitamini çatışmazlığı səbəbindən yeni saç istehsalı dayanır və nəticədə saç tökülməsi baş verir. Buna görə də, kifayət qədər miqdarda D vitamini təmin etmək çox vacibdir. Bu vitaminin ən yaxşı mənbəyi günəş işığıdır. Ona görə də hər gün günəşdə oturub bədənimizə gündəlik dozasını almalıyıq.

Bəzi digər böyük D vitamini mənbələri bunlardır:

• Yağlı balıq
• Göbələklər
• Gücləndirilmiş Qidalar

Vitamin E

C vitamini kimi E vitamini də antioksidan xüsusiyyətlərə malikdir. Bunlar oksidləşdirici stressin qarşısını alır. Nəticədə saçlarımız sağlam və güclü qalır.

E vitamininin bəzi faydalı mənbələri bunlardır:

• Günəbaxan tumu
• Badam
• Ispanaq
• Avokado

Saç tökülməsindən xilas olmaq üçün bir çox fərqli yol var. Bununla belə, ediləcək ilk şey müntəzəm və sağlam qidalanma vərdişləri əldə etməkdir. Bundan əlavə, vitamin və mineral çatışmazlığına diqqət yetirilməli, tərəvəz və meyvələrin istehlakı artırılmalıdır. Bəzi bitki yağları da saç tökülməsini azalda bilər. Keyfiyyətli şampunlara və saç baxım məhsullarına üstünlük verilməlidir. Tərkibində yüksək temperatur olan və saçın qırılmasına səbəb olan məhsulların, məsələn, saç düzləşdirici və buruq fenlerinin istifadəsi minimuma endirilməlidir. Stressdən qaçınmaq lazımdır. ‘Saç tökülməsi üçün evdə nə edə bilərəm?’ deyənlər üçün təbii üsullarla hazırlanan saç maskası reseptlərini də sizinlə paylaşacağıq:

1.Qatıq maskası

Tərkibindəki D, B16, B12, C vitaminləri, kalsium və zülallar qatığı saçlarınız üçün təbii maskaya çevirir. Tərkibi və hazırlanması baxımından asan hazırlanan qatıq maskası üçün bir qabda 1 stəkan qatıq, 1 xörək qaşığı alma sirkəsi və başqa bir qaşıq balı qarışdırın. Yaranan qarışığı saçlarınıza köklərdən uclara qədər çəkin. Bu əməliyyatı edərkən saçlarınızın köklərinə masaj edərək saçınızı hissə hissə çıxartmalısınız.Təmiz saçlara saç maskaları çəkmək daha yaxşı nəticə verir. Qatıq maskasını saçınızda 15 dəqiqə saxlamalı və sonra soyuq su ilə yaxalamalısınız.

Qatığın tərkibindəki protein saçınıza nəmlik təmin edərkən, vitaminlər və kalsium saç müqavimətinizi artıracaq və daha sağlam saçlara sahib olacaqsınız.

2. Çiyələk maskası

Içindəkilər

1 xörək qaşığı kokos yağı

3-4 çiyələk

1 çay qaşığı badam və ya bal

Hazırlanma qaydası: Çiyələkləri çəngəllə əzin və püre halına salın. Digər maddələr əlavə edin və hamarlanana qədər qarışdırın. Maskanı baş dərisindən başlayaraq uclarına doğru çəkin. 20 dəqiqə gözlədikdən sonra ilıq su ilə yuyun.

3.Yumurta maskası

İçindəkilər:

1 yumurta

2 xörək qaşığı limon suyu

1 stəkan süd

2 xörək qaşığı zeytun yağı

Hazırlanma qaydası: Əvvəlcə yumurtanı bir qaba parçalayın və çırpın. Sonra digər inqrediyentləri əlavə edib qarışdırırıq. Hazırladığınız maskanı saç dərinizə və bütün saçlarınıza çəkin. Dəsmal və ya dəsmala sarın və 20 dəqiqə gözləyin. Sonra saçınızı ilıq su ilə yuyun.(burada diqqət edilməsi məqam odur ki, saçınızı yuyarkən çox isti su ilə yumayın. Bu yumurtanın istinin təsirindən bişməsinə səbəb olar. Beləliklə də maskanın saçınızdan təmizlənməsində çətinlik yarana bilər.)

4.Lavanda maskası

İçindəkilər:

1 çay qaşığı lavanda

3 stəkan su

Hazırlanması: 3 stəkan su qaynadın. Su qaynamağa başlayanda lavanda əlavə edin və 5 dəqiqə dəmləyin. Sonra suyun otaq temperaturuna qədər soyumasını gözləyin. Su isti olanda onu süzün. Daha əvvəl şampunla yuduğunuz saçlarınızı hazırladığınız lavanda suyu ilə yuyun və yarım saat gözləyin. Sonra sadəcə su ilə yuya bilərsiniz. Bu maskanı həftədə iki dəfə tətbiq edə bilərsiniz.

5.Banan maskası

Banan saç tökülməsinə qarşı ideal bir müalicədir. Bananı ideal müalicə vasitəsi edən onun kalium, antioksidantlar, təbii yağlar və vitaminlərlə zəngin olmasıdır. Bütün il boyu banan tapa bilərsiniz və bu, saç tökülməsinə qarşı inanılmaz saç maskası edir.

Şüşə qabda 2 yetişmiş banan, 1 xörək qaşığı zeytun yağı, 1 xörək qaşığı kokos yağı və 1 xörək qaşığı balı qarışdırın. Qarışığı saçınıza və baş dərinizə çəkin. Beş dəqiqə gözləyin. İsti su ilə yuyun. Bu maskanı həftədə bir dəfə edə bilərsiniz.

6.Gicitkən çayı ilə saç maskası

Saç tökülməsinə qarşı maska ​​reseptləri ilə yanaşı, bitki çayları da saç üçün çox faydalıdır. Bu resept əslində saçların qalınlaşmasına və yeni saçların böyüməsinə kömək edir.

1 stəkan qaynar suya 1 paket gicitkən çayı(təxminən 1 x/q) və 1 stəkan təzə rozmarin əlavə edin. 1 saat dəmləyin. Bu çayı süzün və tamamilə soyumağa buraxın. Bu çayı saçınıza tökün və baş dərinizə və saç tellərinə 10 dəqiqə masaj edin. Sonra yuyun.

7.Zəncəfil saç maskası

Zeytun yağı saçınızın ən yaxşı dostu kimidir. Əhəmiyyətli vitaminlərlə zəngin olan zeytun yağı saçlarınızı baş dərisindən uclarına qədər qidalandırır. O, həmçinin saçlarınıza həcm əlavə edir, əgər nazik saçlarınız varsa, bu maska bir nömrədir.

2 xörək qaşığı zeytun yağını 5 damcı zəncəfil efir yağı ilə qarışdırın. Bu maskanı baş dərinizə masaj edərək çəkin. Yağı doğranmış zəncəfil və ya zəncəfil efir yağı ilə birləşdirin və yağı saçlarınıza masaj edərək, uclarına qədər işlədin. 45 dəqiqə gözlədikdən sonra yuyun.

Qeyd: Bütün bu vasitələrdən istifadə etməzdən öncə içindəkilərə qarşı alergiyanız olub-olmadığını müəyyənləşdirin.

Saç tökülməsinə yaxşı təsir edən yağlar hansılardır?

• Zeytun yağı: Baş dərisinin quruluğu saçların zəifləməsinə səbəb olur. Zeytun yağı həm saçları, həm də saç köklərini qidalandırır.
• Çay ağacı yağı: Saçınızdakı artıq yağı çıxarır və həddindən artıq yağlılığın qarşısını alır. Baş dərisini nəmləndirir. Göbələk və ekzema riskini minimuma endirir.
• Lavanda yağı: Saçların böyüməsini və sağlam saç böyüməsini təşviq edir.
• Ozon yağı: Saçdakı kəpək problemini azaldır. Saçlarınızın parlaq və sağlam görünməsinə kömək edir.